Değerli okurlar, bilindiği üzere yıllara yaygın inşaat ve onarım işleri özel vergileme rejimine tabidir. Bir inşaat ve onarım işinin yıllara yaygın olarak değerlendirilebilmesi için;
· Faaliyet konusunun inşaat ve onarım işi olması
· İnşaat ve onarım işinin birden fazla yıla sirayet etmesi
· Resmi veya özel taahhütlere bağlı olarak yapılması gerekir.
Gelir Vergisi Kanununun 42.maddesi uyarınca yıllara yaygın inşaat ve onarım işlerinde kar ve zarar işin bittiği yıl tespit edilerek o yıla ait beyannamede gösterilir. İnşaat ve onarma işlerinde işin başlangıç ve bitim tarihleri oldukça önemlidir.
İŞİN BAŞLANGIÇ TARİHİ
Yapılan sözleşmede yer teslim tutanağı düzenleneceği yer almış ise yer teslim tutanağının imzalandığı tarih, sözleşmede yer teslimi belirtilmemiş ise sözleşmede belirtilen işin başlangıç tarihi oda belirtilmemiş ise sözleşme tarihi işin başlangıç tarihi olarak kabul edilir.
İŞİN BİTİM TARİHİ
Geçici ve kesin kabul usulüne tabi projelerde geçici kabul tutanağının idarece onaylandığı tarih, diğer hallerde işin fiilen tamamlandığı ve bırakıldığı tarih olarak kabul edilir.
TEVKİFAT UYGULAMASI
Vergi tevkifatı Gelir Vergisi Kanununun 94.maddesinde düzenlenmiştir. İlgili madde hükmü uyarınca yıllara yaygın inşaat ve onarım işlerinden bu işleri yapan gerçek veya tüzel kişilere ödenen istihkak bedellerinden ve avans ödemelerinden, istihkak sahiplerinin gelir veya kurumlar vergisinden mahsuben %3 oranında vergi kesintisi (stopaj) yapması zorunludur. Yıllara yaygın inşaat ve onarım işlerinde gelir vergisi tevkifatının matrahı bu işleri yapanlara ödenen istihkak bedelleridir.
GEÇİCİ VERGİ
217 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde yıllara yaygın inşaat ve onarım işi yapan mükelleflerin bu kazançları üzerinden geçici vergi ödemeyecekleri belirtilmiştir.
YIL İÇERİSİNDE TAMAMLANMASI ÖNGÖRÜLEN PROJENİN BİTİM SÜRESİNİN UZAMASI DURUMUNDA VERGİ TEVKİFATI
İşin belirtilen sürede bitirilmeyip bir sonraki takvim yılına sarkması nedeniyle, yıllara sari inşaat vasfını kazandığı tarihten itibaren yapılacak nakden ve hesaben hakediş ödemeleri üzerinden Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 15'inci maddesinin (1/a) bendi uyarınca %3 oranında tevkifat yapılması gerekmektedir.
YILLARA YAYGIN İNŞAAT İŞİNİN FESHEDİLMESİ DURUMUNDA FESİH TARİHİNDEN SONRAKİ DÖNEMDE ÖDEMELERDE TEVKİFAT
Sözleşmenin feshedildiği tarih işin bitim tarihi olarak kabul edilecek olup, bu tarihten sonra işveren tarafından söz konusu iş nedeniyle yapılacak ödemeler üzerinden tevkifat yapılmayacaktır.
YILLARA YAYGIN İNŞAAT İŞİNE İLİŞKİN TAŞERONLA EK SÖZLEŞME YAPILMASI DURUMUNDA VERGİ TEVKİFATI
Birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarma işi kapsamında değerlendirilen aynı inşaat işine ilişkin olarak aynı taşeron firmayla yapılan ek sözleşmeye istinaden yapılacak hakediş ödemeleri üzerinden Kurumlar Vergisi Kanununun 15 inci maddesinin birinci fırkasının (a) bendi uyarınca %3 oranında kurumlar vergisi tevkifatı yapılması gerekmektedir.
ÖDEMELERİN DÖVİZ CİNSİNDEN YAPILMASI HALİNDE
Hakediş ödemelerinin döviz cinsinden yapılması halinde ise, tevkifatın matrahı, hesaben ödemenin yapıldığı tarihteki döviz alış kuru dikkate alınarak hesaplanan TL karşılığı tutarı olacaktır.
KAZANCIN BEYANI
Söz konusu işlerden elde edilen kazanç, işin bitim tarihini içeren yıla ait yıllık gelir/kurumlar vergisi beyannamesinde beyan edilecek ve kesintiler bu beyannamede indirim konusu yapılacaktır.
GEÇİCİ KABUL ONAYLANDIKTAN SONRA YAPILAN ÖDEMELERDEN VERGİ TEVKİFATI
Geçici kabul tutanağının onaylandığı tarihten sonra yapılan hakediş ödemeleri o yılın kazancı sayılacağından bu ödemeler üzerinden vergi kesintisi yapılmaması gerekmektedir.
İNŞAAT İŞİNİN SONRADAN YILLARA YAYGIN İNŞAAT İŞİNE DÖNÜŞMESİ HALİNDE ÖDENEN GEÇİCİ VERGİLERİN MAHSUBU VE KAZANCIN BEYANI
Kazancın tamamının işin bitim yılına ilişkin kurum kazancına dâhil edilerek beyan edilmesi gerekmektedir. Geçmiş yılda ödenen geçici vergilerin de, işin tamamlandığı yılda verilecek kurumlar vergisi/gelir vergisi beyannamesinde hesaplanan kurumlar vergisinden/ gelir vergisinden mahsup edilmesi gerekmektedir.
