Değerli okurlar, 2022 yılının son geçici vergi beyannamesini hazırlarken daha önceki geçici vergi dönemlerinde karşılaştığımız tereddüt edilen, atlanılabilen veya hata yapılan önemli olduğunu düşündüğümüz birkaç noktayı sizler ile paylaşmak istiyoruz.
İşletmelerin sıkça yaşadığı bir tereddüt geçmiş yıl zararlarının geçici vergi beyannamelerinde mahsup edilip edilemeyeceği ilaveten eğer edilir ise ne kadarının geçici vergi beyannamelerinde mahsup edilebileceğidir. Şayet ilgili dönemde kazancın bulunması halinde kullanılmamış geçmiş yıl zararları kazancın bulunduğu dönemde mahsup edilebilir. Kurumlar vergisi beyannamesinde her yıl için ayrıca yazılan kullanılmamış geçmiş yıl zararları, geçici vergi beyannamesinde tek kalemde toplanarak beyannameye yazılır.
Ancak burada dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta geçmiş yıl zararlarını mahsup etmek isteyen mükelleflerin geçmiş yıl zararlarının bulunduğu döneme ilişkin matrah artırımında bulunup bulunmadıklarıdır. Mükelleflerin ilgili dönemlerde matrah artırımında bulunması ve geçmiş yıl zararlarının indirim konusu yapılmamış olması halinde geçmiş yıl zararlarının %50’sini mahsup edemeyeceklerdir. Dolayısı ile geçmiş yıllarda 7326 sayılı kanun vb diğer yasalardaki matrah artırımı sebebi ile mahsup imkânı kalmayan tutarlara dikkat edilmesi önem arz etmektedir.
Kurumlar vergisi beyannamesinde gösterilmesi gereken mahsup edilecek zararın türü ticari zarar değil mali zarardır. İşletmelerin bilançolarında olan zarar ticari zarar iken beyannamelerinde gözüken zarar mali zarardır. Mali zarar vergi mevzuatı ve yasal düzenlemeler doğrultusunda bulunan zarar olup gelecek yıllara devreden zarardır. Dolayısıyla cari yılda kazanç bulunması halinde mahsup edilebilecek zarar mali zarardır.
Binek otomobillere ilişkin amortisman hesaplanırken gider kısıtlaması ve amortisman sınırlaması yönünden atlanabilen bazı noktalara değinmekte fayda var.
-
07.12.2019 Tarihi Sonra Alınanlarda Amortisman Özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç ilk iktisap bedeli 230.000 TL’yi, söz konusu vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde, amortismana tabi tutarı 430.000 TL’yi aşan binek otomobillerinin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu tutarlara isabet eden kısmı gider olarak dikkate alınabilecektir.
Yıllara yaygın inşaat ve onarım işleriyle uğraşanlar bu işlere yönelik geçici vergi ödemezler. İşin fiilen tamamlanma veya geçici kabul tutanağının idare tarafından onaylandığı tarih itibariyle söz konusu yıllara yaygın inşaat ve onarım işi tamamlanmış sayılıp kar veya zarar işin tamamlandığı döneme ait gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinde beyan edilir.
Yıl içinde bir önceki dönemde ödenmemiş olan geçici verginin ödenme şartına bağlı olmaksızın bir sonraki dönem beyannamesinden mahsubu mümkündür. Ancak önceki dönemlerde hesaplanan geçici vergi tutarı; bir önceki dönemde hesaplanan geçici vergi tutarı değil, cari yılın geçici vergi beyannamesinde hesaplanan en yüksek tutar olmalıdır. Ödenmiş olma şartı ise yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinden mahsup yaparken aranmaktadır.
Geçici vergi hesaplanırken bankalar tarafından yapılan stopaj kesintilerinin mahsubunun yapılması mümkündür. Ancak mahsup edilecek stopaj tutarının kümülatif değil son geçici vergi döneminde yapılan kesinti kadar olmasına dikkat edilmelidir.
